Giá trị Bitcoin dựa vào đâu ?

Bitcoin (BTCUSD) thường được gọi là tiền tệ kỹ thuật số và là một giải pháp thay thế cho tiền Fiat do ngân hàng trung ương kiểm soát.

Tuy nhiên, sau này Bitcoin giá trị được sử dụng rộng rãi trong nền kinh tế. Mạng lưới của Bitcoin là phi tập trung và tiền điện tử không được sử dụng nhiều trong các giao dịch bán lẻ.

Tuy nhiên, trong giới dư luận luôn gây một trãnh cãi rất lớn, nhiều người cho rằng Bitcoin có số lượng hạn chế như kim loại quý. Như chúng ta biết, kim loại quý như Vàng được dùng trong các ứng dụng công nghiệp, trong khi chuỗi khối công nghệ cơ bản của Bitcoin có các ứng dụng trong hệ sinh thái dịch vụ tài chính (Financial services ecosystem). Nguồn gốc và ý định người lập ra loại tiền kỹ thuật số như Bitcoin sẽ đóng vai trò thanh toán giao dịch mua bán các dịch vụ hay sản phẩm vào một ngày nào đó trên toàn thế giới.

Tiền tệ truyền thống có giá trị như thế nào?

Tiền tệ có chức năng như là một kho lưu trữ giá trị, nếu nó có thể duy trì một cách đáng tin cậy giá trị tương đối theo thời gian. Trong lịch sử, hàng hóa hoặc kim loại quý được coi là phương thức thanh toán vì chúng được coi là có giá trị tương đối ổn định.

Nhưng vì, nếu mua bán yêu cầu đối phương với số lượng lớn hạt ca cao, vàng hoặc các dạng tiền tệ ban đầu khác, các xã hội cuối cùng đã chuyển sang sử dụng tiền đúc như một giải pháp thay thế. Đó là lý do vì sao đúc tiền (hay in tiền) được hoạt động là vì chúng là kho lưu trữ giá trị đáng tin cậy, có thời hạn sử dụng lâu dài và ít rủi ro mất giá.

Ý tưởng về giá trị của tiền tệ bắt đầu thay đổi vào thế kỷ 17. Nhà kinh tế học nổi tiếng người Scotland John Law đã viết rằng tiền: “tiền tệ do chính phủ hoặc quốc vương phát hành- không phải là giá trị mà hàng hóa được trao đổi, mà là giá trị mà chúng được trao đổi”. Nói cách khác, giá trị của tiền tệ là thước đo nhu cầu và khả năng kích thích thương mại và kinh doanh trong và ngoài nền kinh tế.

Tư duy này gắn liền với lý thuyết tín dụng hiện đại cho các hệ thống tiền tệ. Theo lý thuyết này, các ngân hàng thương mại tạo ra tiền (và giá trị tiền tệ) bằng cách cho người ta vay tiền, những người sử dụng tiền để mua hàng hóa và dịch vụ và tăng tốc độ lưu thông tiền tệ trong nền kinh tế.

Sau khi các quốc gia từ bỏ chế độ bản vị vàng trong nỗ lực hạn chế lo ngại về việc cạn kiệt nguồn cung vàng liên bang, nhiều loại tiền tệ toàn cầu hiện được phân loại là tiền pháp định. Tiền Fiat được phát hành bởi chính phủ và không được hỗ trợ bởi hàng hóa nào, mà là niềm tin rằng các cá nhân và chính phủ, đôi bên sẽ cùng chấp thuận loại tiền đó.

Ngày nay, hầu hết các loại tiền tệ chính trên toàn cầu đều là tiền pháp định. Nhiều chính phủ và xã hội nhận thấy rằng tiền tệ fiat là bền nhất và ít có khả năng bị biến chất hoặc mất giá trị theo thời gian nhất. Giá trị của tiền tệ fiat là một hàm của cung và cầu của chúng. Đô la Mỹ được coi là có giá trị vì nền kinh tế lớn nhất thế giới sử dụng nó và nó chi phối luồng thanh toán trong thương mại quốc tế.

Giá trị của tiền kỹ thuật số

Bất kỳ việc bàn luận về giá trị của Bitcoin đều phải xem xét lý do ra đời và cả về bản chất của tiền tệ. Vàng được ưa chuộng như một loại tiền tệ do các thuộc tính vật lý vốn có của nó. Tuy nhiên, việc thực hiện các giao dịch bằng kim loại quý quá phức tạp. Từ đó, mới cho ra đời và phát triển của Tiền giấy, nhưng nó yêu cầu sản xuất và lưu giữ, đồng thời thiếu tính di động và dễ sử dụng, các loại tiền kỹ thuật số cần phải hoạt động bình thường. Sự phát triển tiền kỹ thuật số sẽ chuyển giá trị của tiền tệ khỏi các thuộc tính vật lý của chúng sang chức năng mới trong nền kinh tế.

Một ví dụ trong cuộc khủng hoảng tài chính, Thống đốc Fed khi đó là Ben Bernanke đã giải thích việc “giải cứu” gã khổng lồ bảo hiểm American International Group (AIG) và các tổ chức tài chính khác khỏi phá sản bằng cách cho vay tiền. Băn khoăn, người phỏng vấn hỏi liệu Fed có sản xuất hàng tỷ đô la hay không? Đó không phải là trường hợp hoàn toàn.

Bernanke giải thích: “Vậy để cho một ngân hàng vay, chúng tôi chỉ cần sử dụng máy tính để đánh dấu kích thước tài khoản mà họ có với Fed”. Nói cách khác, Fed đã “sản xuất” đô la Mỹ thông qua các mục nhập trong sổ cái của nó. Việc đánh dấu kích thước tài khoản này thể hiện bản chất của tiền tệ trong hình đại diện kỹ thuật số của họ. Điều này có ý nghĩa đối với vận tốc và việc sử dụng tiền tệ vì nó đơn giản hóa và hợp lý hóa các giao dịch liên quan đến chúng trong một nền kinh tế.

Tại sao Bitcoin có giá trị ?

Bitcoin không có sự hậu thuẫn của các cơ quan chức năng chính phủ, cũng không có hệ thống các ngân hàng trung gian đảm nhiệm nó. Một tổ chức phi tập trung chịu trách nhiệm cho các giao dịch dựa trên sự đồng thuận trong mạng lưới Bitcoin. Không có cơ quan pháp luật nào dưới hình thức chính phủ hay cơ quan quản lý tiền tệ khác để hoạt động như một đối tác chịu rủi ro và khiến người cho vay trở nên an toàn, không gặp những sự trục trặc không đáng có.

Tuy nhiên, tiền điện tử hiển thị một số thuộc tính của hệ thống tiền tệ fiat. Ví dụ, nó khan hiếm và có thể được chia thành các đơn vị cấu thành được gọi là Satoshi. Nó không thể bị làm giả, cách duy nhất mà người ta có thể tạo ra bitcoin giả là bằng cách thực hiện cái được gọi là Double-spending. Điều này đề cập đến tình huống trong đó người dùng “chi tiêu” hoặc chuyển cùng một bitcoin trong hai hoặc nhiều cài đặt riêng biệt, tạo ra một bản ghi trùng lặp một cách hiệu quả.

Tuy nhiên, khó xảy ra Double-spending trong quy mô của mạng Bitcoin. Một cuộc tấn công được gọi là 51%, trong đó một nhóm thợ mỏ về lý thuyết kiểm soát hơn một nửa toàn bộ sức mạnh mạng, là cần thiết. Bằng cách kiểm soát phần lớn toàn bộ sức mạnh mạng, nhóm này có thể thống trị phần còn lại của mạng để làm sai lệch hồ sơ. Tuy nhiên, một cuộc tấn công vào Bitcoin như thế sẽ đòi hỏi một lượng lớn công sức, tiền bạc và sức mạnh tính toán, do đó khả năng xảy ra là cực kỳ khó xảy ra.

Nhưng, BTC không được đánh giá cao trong các cuộc khảo sát trong các giao dịch bán lẻ. Do đó, nguồn giá trị chính của Bitcoin là cung và cầu của nó. Lập luận về giá trị của Bitcoin tương tự như đối với vàng- một loại hàng hóa có chung đặc điểm với tiền điện tử. Tiền điện tử được giới hạn ở số lượng 21 triệu.

Giá trị của Bitcoin nằm ở sự khan hiếm. Khi nguồn cung của Bitcoin giảm đi, nhu cầu về tiền điện tử đã tăng lên. Nhu cầu các nhà đầu tư vào “miếng bánh” ngày càng gia tăng là kết quả của việc giao dịch nguồn cung hạn chế.

Bitcoin không giống như vàng về mặt ứng dụng chủ yếu là công nghiệp. Công nghệ cơ bản của Bitcoin, được gọi là blockchain, được thử nghiệm và sử dụng như một hệ thống thanh toán. Một trong những trường hợp sử dụng hiệu quả nhất của nó là chuyển tiền xuyên biên giới để tăng tốc độ và giảm chi phí. Một số quốc gia, như El Salvador, đang đặt cược rằng công nghệ của Bitcoin sẽ phát triển đủ để trở thành phương tiện cho các giao dịch hàng ngày.

Một Bitcoin có hệ số chia lớn hơn nhiều so với đơn vị chuẩn của tiền tệ fiat. Nó có thể được chia lên đến 8 đơn vị thập phân thành các đơn vị cấu thành được gọi là Satoshi. Một loại tiền tệ fiat chẳng hạn như đô la Mỹ thường bằng 1/100 của một đơn vị.

Nếu giá Bitcoin tiếp tục tăng theo thời gian, người dùng nắm giữ một phần nhỏ của bitcoin vẫn có thể tham gia vào các giao dịch liên quan đến tiền điện tử. Sự phát triển của các mảng phụ, chẳng hạn như Lightning Network, sẽ thúc đẩy hơn nữa giá trị của nền kinh tế Bitcoin.

Những thách thức trong việc định giá Bitcoin

Một trong những vấn đề lớn nhất là tình trạng của Bitcoin như một kho lưu trữ giá trị. Lưu trữ giá trị của Bitcoin phụ thuộc vào tiện ích của nó như một phương tiện trao đổi. Giả định rằng, để một thứ gì đó hoạt động như một kho lưu trữ giá trị, nó cần phải có một số giá trị nội tại và nếu Bitcoin không đạt được thành công như một phương tiện trao đổi. Như thế, nó sẽ không có thuận tiện trên thực tế, do đó không giá trị nội tại và một kho lưu trữ giá trị không hấp dẫn.

Trong lịch sử phát triển Bitcoin, sở thích của giới đầu cơ là động lực chính tạo nên giá trị của Bitcoin. Bitcoin đã thể hiện các đặc điểm của một bong bóng với những đợt tăng giá khủng khiếp và tạo một cơn sốt trên giới truyền thông. Điều này có thể sẽ giảm xuống khi Bitcoin tiếp tục được áp dụng chính thống nhiều hơn, nhưng trong tương lai thì không có gì là chắc chắn.

Những khó khăn khác, lưu trữ và trao đổi tiền điện tử cũng thách thức tính bảo mật và khả năng trao đổi của Bitcoin. Trong những năm gần đây, hacker trộm cắp và gian lận đang là một rào cản lớn trên tiền kỹ thuật số (digital currency).